پایان نامه مفهوم و مبانی تئوریک خسارت معنوی

فهرست و منابع پایان نامه مفهوم و مبانی تئوریک خسارت معنوی

فهرست:

مقدمه ....................................................................................................................... 1

بخش اول : کلیات ..................................................................................................... 5

فصل اول : مفهوم و مبانی تئوریک خسارت معنوی .................................................... 6

مبحث اول : معانی و ملاک‌ها و ریشه‌های تاریخی مفهوم خسارت معنوی ....................... 7

1-1-1-

1-1-2-معنی اصطلاحی خسارت ......................................................................... 9

1-1-3-انواع تقسیمات خسارت و معیار آن ........................................................ 11

الف – خسارت ناشی از نقض قرارداد .......................................................... 12

ب- خسارت ناشی از تقصیر غیر قراردادی یا عمل نامشروع ........................... 13

ج- خسارت ناشی ازارتکاب جرم.................................................................. 13

1-1-4-ملاک تشخیص خسارت مادی از معنوی ................................................. 16

1-1-5-تعریف خسارت معنوی ......................................................................... 18

1-1-6-تقسیمات خسارت معنوی ...................................................................... 22

1-1-7-پیشینه‌ تاریخی مفهوم خسارت معنوی در اسلام و قوانین کهن ................... 24

1-1-8-پیشینه تاریخی خسارت معنوی در حقوق ایران ........................................ 26

1-1-9-نگاهی تاریخی به خسارت معنوی در فرانسه ........................................... 26

مبحث دوم : ارکان مسئولیت ناشی از ایراد خسارت معنوی و شرایط مطالبه آن ........ 27

1-2-1- وجود ضرر .............................................................................................. 27

1-2-2- ارتکاب فعل زیانبار نامشروع ..................................................................... 29

1-2-3- رابطه سببیت بین فعل زیانبار نامشروع و خسارت موجود ............................. 31

1-2-4- دفاع مشروع ............................................................................................ 31

1-2-5- اجرای حکم قانون یا مقام صلاحیت‌دار ....................................................... 32

1-2-6- اجبار ....................................................................................................... 33

1-2-7- اضطرار .................................................................................................... 34

1-2-8- اجرای حق ............................................................................................... 34

1-2-9- شرایط ضرر قابل جبران در خسارت معنوی ................................................ 35

الف –خسارت باید قطعی و مسلم باشد..................................................................... 35

ب- خسارت باید مستقیم باشد ................................................................................. 37

ج - خسارت باید جبران نشده باشد ......................................................................... 39

د- خسارت باید قابل پیش‌بینی باشد ......................................................................... 41

مبحث سوم : مبانی مسئولیت ناشی از ایراد خسارت معنوی ......................................... 42

1-3-1- نظریه تقصیر ............................................................................................ 42

1-3-2- ایرادها به نظریه‌ی تقصیر ........................................................................... 45

1-3-3- نظریه خطر .............................................................................................. 45

1-3-4- ایرادها به نظریه خطر ................................................................................ 46

1-3-5- نظریه تضمین حق .................................................................................... 47

1-3-6- نظریه مختلط ............................................................................................ 48

1-3-8- فقه و حقوق اسلامی و نظریه تقصیر و نظریه خطر ...................................... 49

مبحث اول : خسارت معنوی در حقوق اسلام ............................................................ 52

2-1-1- مستندات و مدارک قاعده لاضرر ................................................................ 52

2-1-2- انطباق عنوان ضرر با خسارت معنوی .......................................................... 56

2-1-3- انطباق عنوان ضرار با خسارت معنوی ......................................................... 57

2-1-4- شمول لفظی قاعده لاضرر بر اثبات جواز مطالبه‌ی خسارت معنوی.................. 58

2-1-5- قاعده نفی عسر و حرج و جبران خسارت معنوی ........................................ 65

2-1-6- انطباق عنوان حرج بر خسارت معنوی ........................................................ 66

2-1-7- قاعده اتلاف و تسبیب .............................................................................. 69

2-1-8- وجوه افتراق و اشتراک ، اتلاف و مباشرت و تسبیب .................................... 70

2-1-9- قاعده غرور .............................................................................................. 72

2-1-10- بنای عقلا و جبران خسارت معنوی .......................................................... 74

مبحث دوم : مفهوم و ماهیت دیه و جبران خسارت معنوی .......................................... 76

2-2-1-معنای دیه در لغت واصطلاح فقه و حقوق ................................................... 76

2-2-2- پیشینه‌ی تاریخی دیه ................................................................................. 77

2-2-3- ماهیت دیه و جبران خسارت معنوی ........................................................... 79

2-2-4- مطالبه‌ی خسارت‌های معنوی زاید بر دیه ..................................................... 81

مبحث سوم : تعزیر و جبران خسارت معنوی ............................................................. 83

2-3-1- معنای تعزیر در لغت و اصطلاح فقه .......................................................... 84

2-3-2- مفهوم و ماهیت تعزیر و جبران خسارت معنوی ........................................... 85

2-3-3- تعزیر مالی کیفر خصوصی یا جبران خسارت معنوی .................................... 87

مبحث چهارم : قصاص ، حد قذف و امکان جبران مالی خسارت معنوی ...................... 90

2-4-1- معنای قصاص در لغت و اصطلاح فقه ....................................................... 90

2-4-2- مفهوم و ماهیت قصاص و امکان جبران مالی خسارت معنوی ....................... 91

2-4-3- معنای قذف در لغت و اصطلاح فقه ........................................................... 92

2-4-4- ماهیت حد قذف و احکام قذف ................................................................. 93

2-4-5- امکان تبدیل حد قذف به جبران مالی خسارت معنوی .................................. 94

2-4-6- ایلاء و خسارت معنوی ............................................................................. 95

مبحث پنجم : دیدگاه فقهای اسلام در جبران مالی خسارت معنوی ............................... 96

2-5-1- نظریه‌ی عدم جواز جبران مالی خسارت معنوی ........................................... 96

2-5-2- نظریه مالی ............................................................................................... 97

2-5-3- نظریه امکان جبران خسارت مالی ............................................................... 97

مبحث ششم : خسارت معنوی دراندیشه‌های حقوق فرانسه........................................... 99

2-6-1- اصول نظریه‌ی امکان جبران مالی خسارت معنوی ........................................ 99

2-6-2- اصول نظریه‌ی امکان جبران خسارت معنوی ............................................. 105

بخش دوم : جایگاه خسارت معنوی در قوانین موضوعه ایران و فرانسه و مصادیق و روش‌های جبران آن     110

 فصل سوم : مطالعه‌ی تطبیقی و مصادیق خاص خسارت معنوی ............................ 111

مبحث اول : جایگاه خسارت معنوی در قوانین موضوعه ........................................... 112

 3-1-1- مسئولیت ناشی از ایراد خسارت معنوی در قانون اساسی .......................... 112

3-1-2- مسئولیت ناشی از ایراد خسارت معنوی در مسئولیت مدنی ........................ 119

3-1-3- مسئولیت ناشی از ایراد خسارت معنوی در حقوق مدنی ............................ 125

3-1-4- مسئولیت ناشی از ایراد خسارت معنوی در قانون آیین دادرسی کیفری ........ 129

3-1-5- خسارت معنوی در آئین دادرسی مدنی .................................................... 132

3-1-6- مسئولیت ناشی از ایراد خسارت معنوی در حقوق اداری ............................ 132

3-1-7- مسئولیت ناشی از ایراد خسارت معنوی در قانون مجازات اسلامی .............. 136

3-1-8- موضع قوانین مطبوعات نسبت به ایراد خسارت معنوی .............................. 146

مبحث دوم : مصادیق خاص خسارت معنوی در مطبوعات ....................................... 149

3-2-1- توهین به اشخاص و افترا به وسیله مطبوعات ............................................ 149

3-2-2- توهین به مقدسات در مطبوعات .............................................................. 153

3-2-3- توهین به مقامات رسمی در مطبوعات ...................................................... 155

3-2-4- خسارت معنوی در رسانه‌ها ..................................................................... 156

3-2-5- سوء استفاده از عنوان صاحب پروانه و نام و علامت روزنامه دیگر .............. 156

مبحث سوم : مصادیقی از افعال زیانبار خسارت معنوی ............................................ 158

3-3-1- تجاوز به حق معنوی پدید آورنده ............................................................ 158

3-3-2- تجاوز به حق مخترع .............................................................................. 164

3-3-3- سوء‌استفاده از اسم تجارتی ...................................................................... 167

3-3-4- سوء استفاده از طرح و مدل‌های صنعتی .................................................... 169

3-3-5- رقابت نامشروع یا رقابت مکارانه ............................................................ 170

3-3-6- خسارت تأخیر تأدیه ............................................................................... 171

3-3-7- بازداشت قانونی ..................................................................................... 174

3-3-8- لطمه به عواطف و احساسات .................................................................. 178

3-3-9- غصب نام خانوادگی ............................................................................... 181

3-3- 10- سلب آزادی ....................................................................................... 183

3-3-11- به هم زدن وصلت ............................................................................... 186

 مبحث چهارم: ایراد خسارت معنوی به جمع نامحصور ............................................ 189

3-4-1- ایراد خسارت معنوی به سندیکاها ............................................................ 191

3-4-2-ایراد خسارت معنوی به انجمن‌ها .............................................................. 192

مبحث پنجم : کودکان و خسارت معنوی ................................................................. 194

3-5-1- مسئولیت کودکان در فقه و حقوق اسلامی ................................................ 195

3-5-2- جبران ضرر و خسارت به عهده ی کیست ................................................ 197

الف ) تقصیر سرپرست ......................................................................................... 198

ب) عدم تقصیر سرپرست ..................................................................................... 199

 فصل چهارم : روش‌های جبران خسارت معنوی و افراد مستحق مطالبه‌ی آن ......... 203

مبحث اول : راههای جبران انواع خسارت معنوی ..................................................... 204

4-1-1- نگاه کلی به روش‌های جبران خسارت معنوی ........................................... 204

4-1-2- انواع جبران خسارت معنوی .................................................................... 206

4-1-3- اعاده وضعیت سابق یا روش عینی ........................................................... 207

4-1-4- پرداخت غرامت یا جبران خسارت معنوی از راه دادن معادل ...................... 210

4-1-5- جبران خسارت به روش نمادین و اسمی ................................................. 217

4-1-6- پرداخت غرامت کیفری و تنبیهی ............................................................. 218

مبحث دوم :نحوه‌ی ارزیابی و تعیین میزان انواع خسارت معنوی ............................... 219

4-2-1- نحوه‌ی ارزیابی خسارت معنوی و تفاوت تألم پذیری افراد ........................ 219

4-2-2- روش تعیین مبلغ جبران خسارت ............................................................ 221

4-2-3- ملاک زمان ارزیابی ................................................................................. 222

4-2-4- ملاک ارزیابی خسارت در فرض تعدد اسباب ........................................... 224

4-2-5- ارزیابی و تقویم خسارت معنوی ناشی از آسیب‌های جسمی ...................... 227

4-2-6- روش‌های جبران خسارت معنوی در لطمه‌های روحی ............................... 231

مبحث سوم : مطالبه‌ی خسارت معنوی .................................................................... 235

4-3-1- افراد مستحق مطالبه‌ی خسارت معنوی ..................................................... 235

4-3-2- مطالبه خسارت معنوی وارده به متوفی از ناحیه‌ی وراث وبازماندگان زیان دیده 241

4-3-3- مطالبه‌ی خسارت معنوی وارده قبل ازفوت متوفی ..................................... 241

4-3-4- نظریه‌ی عدم امکان انتقال حق مطالبه‌ی خسارت معنوی به ورثه .................. 242

4-3-5- نظریه‌ی انتقال حق مطالبه‌ی ورثه درصورت مطالبه زیان دیده قبل از فوت .... 243

4-3-6- نظریه‌ی امکان انتقال حق مطالبه به ورثه .................................................... 244

4-3-7- دعوای مطالبه‌ی خسارت معنوی ناشی از فوت مجنی علیه ازناحیه وراث ..... 246

4-3-8- مطالبه‌ی خسارت معنوی ناشی از جرح منجر به فوت مجنی علیه ازناحیه وراث به عنوان قائم مقام او        247

4-3-9- قوانین و رویه‌های قضایی در زمینه‌ی مطالبه جبران خسارت شخصی .......... 249

مبحث چهارم : اسباب رفع یا کاهش مسئولیت مدنی در خسارت معنوی .................... 251

4-4-1- اسباب معافیت ....................................................................................... 252

4-4-2- قوه قاهره یا حوادث پیش‌بینی نشده ......................................................... 254

4-4-3- تقصیر زیان دیده .................................................................................... 255

4-4-4- رضایت زیان دیده .................................................................................. 257

نتیجه‌گیری و پیشنهاد ............................................................................................ 260

5-1- نتیجه‌گیری ................................................................................................. 261

5-2- پیشنهادات ................................................................................................. 264

1- فهرست منابع ................................................................................................. 266

الف - کتب فارسی ............................................................................................... 266

ب - پایان نامه‌های فارسی .................................................................................... 269

ج - قوانین .......................................................................................................... 270

د - نشریات فارسی .............................................................................................. 270

2 - کتب عربی .................................................................................................... 271

3 - منابع لاتین .................................................................................................... 276

الف - کتب فرانسه ............................................................................................... 276

چکیده انگلیسی 

منبع:

- فارسی 
الف )‌ کتب :
1.    آخوندی، محمود،آئین دادرسی  کیفری، تهران ، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، 1368.
2.    آشوری،‌محمد ، آیین دادرسی کیفری ، تهران ،‌سمت ، چاپ دوم 1376 .
3.    آشوری ،‌محمد ، عدالت کیفری ( مجموعه مقالات ) تهران ، کتابخانه گنج دانش ، چاپ اول ، 1376 .
4.    آیتی ، حمید،‌حقوق آفرینشهای فکری، نشرحقوقدان ، 1375.
5.    ابوالحمد ،‌عبدالحمید ،‌تحولات حقوق خصوصی زیر نظر ناصر کاتوزیان ، مقاله‌ی مسئولیت مدنی دولت، ‌تهران ، دانشگاه تهران ، 1349.
6.    ابوالحمد ، عبدالحمید ،‌حقوق اداری ایران ، تهران ، نشر توس ، 1379 .
7.    امامی ، حسن ،‌حقوق مدنی ،‌تهران ، کتابفروشی اسلامیه ، چاپ سوم ، 1366.
8.    امامی ، اسداله ، حقوق خانواده ،‌جلد 1 انتشارات دانشگاه تهران ، چاپ پنجم ، سال 1375 .
9.    امامی ، نور الدین ،‌حق مخترع ،‌مجموعه حقوق تطبیقی شماره 6 ، چاپ دانشگاه تهران ، 1350 .
10.    پروین ،فرهاد ، خسارت معنوی در حقوق ایران ، تهران ، ققنوس 1379 .
11.    جعفری تبار ، مسئولیت مدنی سازندگان و فروشندگان کالا ، نشر دادگستر ، چاپ اول ، 1375 .
12.    جعفری لنگرودی، محمدجعفر ، دانشنامه حقوقی ، تهران ، امیرکبیر ، 1376 .
13.    جعفری لنگرودی ،محمد جعفر ، دایره المعارف حقوق مدنی و تجارت ، تهران ، بنیاد راستاد ، 1357 .
14.    جعفری لنگرودی، محمدجعفر،مبسوط در ترمینولوژی  حقوقی، تهران ، گنج دانش ، 1378.
15.    جعفری ، محمدتقی ، مسائل فقهی ، جلد اول ، موسسه نشر کرامت ، 1377.
16.    جلیلوند ،‌یحیی ، مسئولیت مدتی قضات ودولت در حقوق ایران و فرانسه و آمریکا و انگلیس ، چاپ اول ، موسسه نشر یلدا ، 1373.
17.    حسینی  نژاد ،حسنقلی،مسئولیت مدنی ،تهران ،1370.
18.    دورانت ، ویل ، تاریخ تمدن ، تهران ، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی ، 1365 
19.    دهخدا ، علی اکبر ، لغت نامه ،‌تهران ، دانشگاه تهران ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، 1377 
20.    ستوده تهرانی ،‌حسن ،حقوق تجارت ، تهران ، نشر دادگستر ، 1374 . 
21.    سلطانی نژاد ، هدایت الله ، مسئولیت مدنی (‌خسارت معنوی ) ] بی‌جا [ ، نور الثقلین ، 1380 . 
22.    شامبیاتی ، حقوق کیفری اختصاصی ، ج 3 ، انتشارات ژوبین ، چاپ اول ، تهران، 1376 .
23.    صادقی نشاط ، امیر ، حمایت از حقوق پدید آورندگان نرم افزارهای کامپیوتری، تهران ،سازمان برنامه و بودجه ، 1376 .
24.    صانعی ، پرویز ،حقوق جزای عمومی ،‌تهران ، گنج دانش ، چاپ چهارم ، 1371 .
25.    صفایی ، حسین ، حقوق بین‌الملل وداوریهای بین‌المللی ، تهران ،‌نشر میزان ، 1375 .
26.    صفایی ، حسین ،‌مفاهیم و ضوابط جدید در حقوق مدنی ، تهران ، مرکز تحقیقات ، 1355.
27.    صفایی ، حسین ، مقالاتی درباره‌ی حقوق مدنی و تطبیقی ، تهران ، نشر میزان ، 1375 .
28.    صفایی ، حسین ، قاسم زاده ، حقوق مدنی (‌اشخاص محجورین ) ،تهران ، سمت ، 1376 .
29.    علی آبادی ، عبدالحسین ، موازین قضایی هیأت عمومی دیوان عالی کشور ، جلد دوم، ‌تهران ،  حسینیه ارشاد ، 1363 .
30.    غمامی ، مجید ، مسئولیت مدنی نسبت به اعمال کارکنان خود ، تهران ،نشر دادگستر ، 1367 .
31.    فتحعلی پور ، عطاله ، مسئولیت  جزایی و مدنی ناشی از تصادفات رانندگی ، تهران، 1376.
32.    فیوضی ، رضا ، حقوق بین‌الملل ( مسئولیت بین‌المللی و نظریه‌ی حمایت سیاسی اتباع ) ، تهران ،‌جلد دوم ، دانشگاه تهران 1379.
33.    قاسم زاده ، مرتضی ، مبانی مسئولیت مدنی ،‌تهران ، دادگستر،1378.
34.    قائم مقامی فراهانی ، عبدالحمید ، حقوق بین‌الملل « رویه‌ قضایی تهران » ، پاژنگ، 1377.
35.    قربانی، زین العابدین ، اسلام وحقوق بشر ،‌کتابخانه صدر ، تهران ،] بی تا [ 
36.    کاتوزیان ، ناصر ، حقوق مدنی ( الزامهای خارج از قرارداد ، ضمان قهری )، دانشگاه تهران ، 1371.
37.    کاتوزیان ، ناصر ، حقوق مدنی( قواعد عمومی قراردادها)، تهران ،شرکت انتشار یاهمکاری شرکت بهمن برنا ، 1376 .
38.    کاتوزیان، ناصر ، حقوق مدنی(مسئولیت مدنی و ضمان قهری )،‌تهران ،دانشگاه تهران ، 1370.
39.    کاتوزیان، ناصر ، فلسفه‌ی حقوق، انتشارات بهنشر ،‌ج  1 ،  چاپ پنجم  ، 1365. 
40.    کامیار، محمدرضا ، گزیده آراءدادگاه‌های حقوقی ، نشر حقوقدان ،چاپ اول ، 1377. 
41.    گلپایگانی ، محمد رضا ، مجمع المسائل ، قم ،دارالقرآن الکریم ] بی‌تا [
42.    گلدوزیان ،‌ایرج ، حقوق جزای عمومی ایران ،جلد اول ، انتشارات دانشگاه تهران ، 1369.
43.    محقق داماد ، مصطفی ، قواعد فقه ( بخش مدنی ) تهران ،نشر علوم اسلامی ، 1363.
44.    محقق داماد ، مصطفی ، قواعد فقه ( بخش مدنی 2 ) ، تهران ، سمت ، 1373.
45.    محمدی ، ابوالحسن ، مبانی استنباط حقوق اسلامی ، ناشر ، انتشارات دانشگاه تهران ، چاپ ، 1373 .
46.    مرعشی ، محمدحسن ، دیدگاههای نو درحقوق کیفری اسلام ، تهران ، نشر میزان ، 1373.
47.    معتمد نژاد ، کاظم ،‌حقوق مطبوعات ، بررسی تطبیقی مبانی حقوق آزادی مطبوعات و مقررات تاسیس وانتشار آنها ، تهران ، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها ، 1379 . 
48.    معین، محمد ، فرهنگ فارسی ،تهران،‌ امیرکبیر ، جلد 6 ، 1375. 
49.    منتظری ،‌حسینعلی ،‌رساله‌ی استفتائات ، قم ، ] بی‌نا[ ، 1371.
50.     موسوی ، بجنوردی ، محمد ، قواعد فقهیه ، تهران ،‌پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی ،‌موسسه چاپ ونشر مروج ، چاپ سوم ، 1379 .
51.    میشل لورراسا ، مسئولیت مدنی ،‌ترجمه محمد اشتری ، تهران ، نشر حقوق‌دان ، 1375
52.    میرخانی ، سید احمد ، «آیات الاحکام »،جلد سوم و پنجم ، ] بی جا [ ، 1366.
53.    میر سعیدی ،‌منصور ماهیت حقوق دیات ، تهران، نشر میزان ، چاپ اول ، 1373.
54.    مهرپور، حسین ،‌دیدگاههای جدید در مسائل حقوقی ، انتشارات موسسه اطلاعات، چاپ اول ، 1372 ش .
55.    مهرپور ، حسین ، مجموعه نظریات شورای نگهبان ،‌جلد دوم ، انتشارات موسسه کیهان ، چاپ اول ، 1371.
56.    نقیبی ، سیدابوالقاسم ، خسارت معنوی درحقوق اسلام و نظام‌های حقوقی معاصر ، انتشارات امیر کبیر ، چاپ اول ، 1386 .
57.    نوری همدانی ، حسین ، توضیح المسائل ، قم ، قدس، 1371.
58.    هاشمی ، محمود ، بایسته‌های فقه جزا ،تهران ، نشر میزان ، چاپ اول ، 1378. 
ب )‌ پایان نامه‌ها 
59.    حاجی نوری ، غلامرضا ، خسارات معنوی در حقوق کیفری، پایانه کارشناسی ارشد ، دانشکده حقوق علوم سیاسی ، تهران ، 1379.
60.    خداداد زاده ، جواد ،‌خسارت معنوی در فقه و حقوق ملل ، پایان نامه کارشناسی ارشد ،‌دانشگاه آزاد اسلامی مشهد ، 1378 .
61.    درخشان نیا ، حمید ، پایان نامه « ضرر و زیان ناشی از جرم ، 1376»
62.    سامت ،‌محمد علی ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، « ضرر و اقسام آن در مسئولیت » ، دانشکده حقوق دانشگاه تهران ، 1371 ش .
63.    سعیدی فر ،عباس ، حق مؤلف در ایران و تطبیق آن با فرانسه ، پایان نامه کارشناسی ارشد ،‌دانشگاه شهید بهشتی ، 1362 .
64.     فقیه نخجیری ،‌حسن ، « دعوای خصوصی در دادگاه جزا » ، پایان نامه دکتری ، دانشگاه تهران ،‌دانشکده حقوق و علوم سیاسی ،‌تهران ، 1350.
65.    کیایی ، محمد تقی ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، مسئولیت کیفری ناشی از ایراد خسارت معنوی در حقوق ایران و فقه دانشگاه امام صادق (ع) .
ج) قوانین 
66.    آئین دادسراها و دادگاههای ویژه روحانیت مصوب 1369
67.    قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1339.
68.    قانون آیین دادرسی مدنی .
69.    قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ، 1358.
70.    قانون بیمه .
71.    قانون تجارت .
72.    قانون تعزیرات .
73.    قانون ثبت علایم و اختراعات 1310.
74.    قانون حمایت از مولفان و مصنفان و هنرمندان .
75.    قانون مجازات عمومی ، مصوب 1304.
76.    قانون مجازات اسلامی ، 1370.
77.    قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازاتهای بازدارنده ) مصوب 1375ش .
78.    قانون مسئولیت مدنی مصوب 1339.
79.    قانون مدنی .
80.    قانون مطبوعات مصوب 1364.
81.    قانون اساسی فرانسه ، ترجمه ریاست جمهوری ، اداره کل قوانین و مقررات کشور ، ج 1 ، 1376.
82.    ترجمه قسمت تعهدات قانون مدنی فرانسه . 
د) نشریات فارسی 
83.    آشوری ، محمد ، ترجمه ،نشریه‌ی موسسه حقوق تطبیقی شماره 3 ، «گزارش به نهمین کنگره‌ی بین‌المللی حقوق تطبیقی» ، تهران ، 1353 .
84.    اکبری ، موسی الرضا ، مقاله « ماهنامه مسئولیت مدنی » شماره 52، سال نهم مهر و آبان ، 1384.
85.    امامی ، حسن ، دانشکده حقوق دانشگاه  ملی  ( سابق) ، شماره 2.
86.    امین فر ، رحمت اله ، خسارت در قانون مدنی فرانسه ، مجموعه حقوقی ، سال چهارم ، ش 16.
87.    پور سید ، بهزاد ، مسئولیت حقوقی ناشی از انتشاب اخبار کذب ، نشریه پژوهش و سنجش .
88.    شهری ، غلامرضا ،‌سروش ستوده جهرمی ، نظریات اداره‌ی حقوقی قوه قضائیه ( مسائل کیفری ) تهران، روزنامه رسمی کشور ، 1373. 
89.    صالحیار ، غلامحسین « مطبوعات ایران و شکل مطبوعات در ایران ، دنیای سخن » ، ش 62 ، (آبان و آذر ) ، 1373.
90.    عوارض روانی ضربه‌های سرو .... نشریه پزشکی قانونی ، سال 1 ، ش1 ، تیر ماه 1373.
91.    کاتبی ، حسینقلی، مجله کانون وکلا، خسارات حاصل از عدم انجام تعهدات ، سال 9 ، ش 53 
92.    کریم زاده ، احمد ، نظارت انتظامی  در نظام قضائی ، چاپ روزنامه رسمی ، 1376.
93.    کوچکی پور ، علی اکبر ، « حقوق پدید آورنده‌ی آثار ادبی هنری » اطلاعات ، 4 بهمن ، 1372. 
94.    مرعشی ، محمد حسن ، « دیه و ضرر و زیا‌ن‌های ناشی از جرم » مجله قضایی و حقوق دادگستری ش 1 ، 1370.
2- کتب عربی 
95.    ابن ادریس الحلی ، محمد ، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی ، ( سلسله الینابیع الفقهیه ) بیروت ، موسسه فقه الشیعه ، الدار الاسلامیه ، 1410 ق .
96.    ابن عابدین ، حاشیه ابن عابدین ، قاهره ، المطبعه المیمنیه ، 1327 ق .
97.    ابن قدامه ، شمس الدین ، ابی الفرج عبدالرحمن ، الشرح الکبیر ، حاشیه کتاب المغنی ، بیروت ، دارالکتب العربی ]1348 [.
98.     ابن منظور ، لسان العرب ، نسقه و علق علیه و وضع فهارسه علی سیری ، بیروت : داراحیاء التراث العربی ، 1408 ق 1988 م، 180 ج .
99.    انصاری ، مرتضی ، المکاسب ، چاپ سنگی ، طهران ] بی‌نا [ ، 1286 ق .
100.    بحر العلوم  ، عزالدین، بحوث فقهیه ، چاپ بیروت ، 1393 ه .ق .
101.    
102.    البهوتی ، منصور ، شرح منتهی الارادات، بیروت : دارالفکر ، ] بی‌تا [.
103.    الجواهر ، محمدفائق ، المسئولیه الطبیه فی قانون العقوبات ، ] بی‌جا[ ، دارالجوهری للطبع و النشر ، 1951 م .
104.    الحر العاملی ، محمد بن الحسن ، وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه مع تعلیقات تحقیقیه ابی الحسن الشعرانی ، بیروت : داراحیاء التراث العربی ، 1402ق.
105.    حسنی ، محمود نجیب ، علاقه السببیه فی قانون العقوبات ]بی‌جا: بی‌نا ، بی‌تا [ 
106.    حلبی ،ابوالصلاح ،‌الکافی فی الفقه ( سلسله ینابیع الفقهیه ) ، بیروت ، موسسه فقه الشیعه ، الدار الاسلامیه ، 1410ق.
107.    الحلی ،  حسین ، بحوث  فقهیه ] بی جا [ ، موسسه المنار ،1415ق.
108.    الخراسانی ،محمد کاظم ، کفایه الاصول ، قم ، موسسه النشر الاسلامی التابعه لجماعه المدرسین ، 1414ق.
109.    خفیف ، علی ، الضمان ، فی الفقه الاسلامی ، قاهره ، دارالفکر العربی ، 1997 م .
110.    خمینی ] امام [ روح الله ، تحریر الوسیله ، بیروت ] بی‌نا[ ، 1404 ق.
111.    خمینی ]امام [ ، روح الله، الرسائل ، قم : موسسه اسماعیلیان ، 1410 ق .
112.    خوئی ، ابوالقاسم ، مبانی تکمله المنهاج ، بیروت : دارالزهراء ] بی‌تا[.
113.    خوئی ، ابوالقاسم ، مصباح الفقاهه ، بیروت : دارالهادی ، 1412 ق.
114.    الدسوقی ، ابراهیم ، التعویض بین الخطاء و الضرر ، مصر ، مؤسسه الثقانه الجامعیه الاسکندریه ، ] بی‌تا[ . 
115.    راغب الاصفهانی ، ابی‌القاسم الحسین بن محمد ، المفردات فی غریب القرآن ، ] بی‌جا[، دفتر نشر ، الکتاب ، 1404 ق .
116.    زمخشری ، محمدبن عمر ، الفائق فی غریب الحدیث ، القاهره : دارالاحیاء الکتب العربیه ، ج 3 ، 1364 ق .
117.    سراج ،محمداحمد ، ضمان العدوان فی الفقه اسلامی ، ]بی جا [ ،‌1414 ق.
118.    سعید ، مقدم ، التعویض عن الضرر المعنوی فی المسئولیته المدنیه ، دراسه مقارنه ، بیروت ، دارالحداثه للطباعه و النشر و التوزیع ، 1985 م .
119.    سنهوری ، عبدالرزاق احمد ، مصادر الحق فی الفقه الاسلامی ، بیروت ، منشورات محمد الدیه ، 1954 م .
120.    سنهوری ، عبدالرزاق احمد ، الوسیط فی شرح القانون المدنی الجدید ، بیروت ، داراحیاء التراث العربی ، ]بی‌تا[.
121.    شلتوت ، محمود ، الاسلام عقیده و شریعه ، قاهره ، دارالقلم ، 1966م .
122.    شهید اول ، محمد بن مکی ، القواعد و الفوائد ، نجف ، منتدی النشر ، 1980 م.
123.    شهید ثانی ، زین الدین بن علی ، مسالک الافهام،قم ، دارالهدی ، ] بی‌تا[ .
124.    شهید ثانی ، زین‌الدین بن علی ، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه ، به تصحیح و تعلیق محمد کلانتر ] بی جا[، منشورات جامعه النجف الدینیه ، چاپ اول ، ] بی‌تا[ .
125.    شیخ طوسی ، المبسوط فی فقه الامامیه ]بی‌جا[ ، مکتبه مرتضویه، 1351.
126.    صافی ، لطف الله ، التعزیر ، قم، جماعه المدرسین بقم ، موسسه النشر الاسلامی ، 1404 ق.
127.    الطائی ، عادل احمد ، المسئولیته المدینه للدوله عن أخطا و موظفیها، عمان ، اردن ،دارالثقافه ، 1999 م .
128.    طباطبائی ، علی ، ریاض المسائل فی بیان الاحکام بالدلائل ، قم ، موسسه آل البیت ، 1404 ق .
129.    یزدی طباطبائی ،محمد کاظم ، ملحقات عروه الوثقی ، قم ، مکتبه الداور ، ] بی‌تا[.
130.    طریحی ،فخر الدین ، مجمع البحرین و مطلع النهرین ، چاپ سنگی ، طهرن ، کارخانه ملافضل‌اله ، 1362ق.
131.    طنطاوی ، محمود محمد ، المدخل الی الفقه الاسلامی ، ] بی‌جا[ ، دارالتوفیق انموذیه ، 1408 ق .
132.     طوسی ، ابوجعفر محمد بن الحسن ،تهذیب الاحکام ، تهران: دارالکتب الاسلامیه ، 1363.
133.    عاملی غروی، جواد ، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه ، قاهره :] بی‌نا[ ، 1324 ق.
134.    عاملی کرکی ،ابوالحسن علی ، جامع المقاصد فی شرح القواعد ،ج 1 ، چاپ سنگی دو جلدی ، تهران .
135.    عبدالحمید ، محمد سامی ، حسین ، مصطفی سلامه ،القانون الدول العام، بیروت ، الدار الجامعیه ، 1988 م .
136.    علامه حلی ، تذکره الفقها ]بی‌جا[ ، اسماعیلیان ، 1373.
137.    العوجی  ، مصطفی ،القانون المدنی،  الجز الثانی،  المسئولیته المدنیه ، بیروت ، 1995 م.
138.    غزالی ، ابو حاماد ، الوجیز فی فقه مذهب الشافعی ، مصر ، مطبعه الادب و المؤید ، 1317 ق .
139.    فاضل مقداد ، جمال الدین ، التنقیح الرائع لمختصر الشرایع ، قم ، کتابخانه‌ آیه الله المرعشی ، 1404 ق .
140.    فاضل اصفهانی ،‌کشف اللثام ، قم ، منشورات مکتبه آیه الله العظمی مرعشی نجفی 1405 ق .
141.    الضراء الحنبلی ، ابی العلی محمد بن الحسین ،الاحکام السلطانیه ، بیروت، دارالکتب العلمیه ، 1403 ق .
142.    فیومی ، احمد ، مصباح المنیر فی غریب شرح الکبیر ، چاپ سنگی ، ( ایران ، بی‌نا ، 1405 ) 
143.    الکاسانی ، علاء الدین ، بدائع الصنایع فی ترتیب الشرائع ، بیروت دارالکتب العلمیه ، ]بی‌تا[ .
144.    ماوردی ، ابوالحسن ، الاحکام السلطانیه ، بیروت ، دارالکتاب العربی ، ] بی‌تا[.
145.    مجلسی ، محمد باقر ، مراه العقول فی شرح اخبار آل الرسول ( تهران : دارالکتب الاسلامیه ) چاپ دوم .
146.    محقق حلی ،‌نجم الدین ، شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام ، تهران ، استقلال ،] بی‌تا [ ، 1363.
147.    محقق حلی ،نجم الدین ، المعتبر فی شرح المختصر شرایع الاسلام ، قم ، مجمع الذخائر الاسلامیه ]بی‌تا[ .
148.    معلوف ، لوئیس ، المنجد فی اللغه و الاعلام ، بیروت ‌، دارالمشرق ، 1973 م .
149.    مکارم شیرازی ، ناصر ، القواعد الفقهیه ، قم ، مدرسه الامام امیرالمومنین (ع) ، 1411 م .
150.    منتظری ، حسینعلی ، دراسات فی ولایه الفقیه و فقه الدوله الاسلامیه دار الفکر، 1409 ق. 
151.    موسوی اردبیلی ، عبدالکریم ، فقه الحدود و التعزیرات ، قم ، مکتبه امیرالمومنین ، چاپ اول ، 1413ق.
152.    الموسوی البجنوردی ،حسن ، القواعد الفقهیه ، نجف ، مطبعه الادب ، 1389 ق .
153.    نجفی ، محمدحسن ، جواهر الکلام ،‌تهران ، المکتبه الاسلامیه ،1367 .
154.    النجفی الخوانساری ، موسی بن محمد ، منیته الطالب فی شرح المکاسب ، تقریرات درس محمد حسین النائینی ، قم ، جماعه المدرسین بقم المشرفه ، موسسه النشر الاسلامی ، 1418 ق .
155.    نجم جبران ،‌یوسف ، النظریه العامه للموجبات ،‌بیروت ، منشورات عویدات ، 1981 م .
156.    نراقی ، احمد بن محمد مهدی ، عوائد الایام ، چاپ سنگی ] طهران ، بی‌نا[ ، 1245 ق .
157.    نوری ، حسین ، مستدرک الوسائل ، بیروت موسسه آل البیت ، چاپ دوم ، 1409 ق .
 

- منابع لاتین :

158- Andre Lucaset Pierre catala – Code civil – Edition litec – 1988

159- Buris stark – Droit civil- Librairies Techiniques – paris- 1972.

1606- Demogue . R, Traite des obligations,1924.

161- Ganot (Jean) , La'reperation du Pre'judice moral the'se Renne , 1924.

162- Givord la re partion du prejudice moral these Grenoble , 1938 .

163- G- Vinney et Patrice jourdain – Traite' de droit civil – Les condition de la responsabilite L.G.D.J. Paris- 1988.

164- Hauser, jean et Huet danie'l - - teaite de droit civil, la famille .L.G.D.J – Paris - 1988.

165- Henry Gampbell " Blacks Law dictionary " , 5th ed . 1990 .

Jose vidal , observation sur la nature et de droit penal compare , 1963, N. 38.

166- Le Tourneau , philipe et cadit loic – Droit de la responsabilite Dalloz-Paris 1996.

167- Mazeaud ( Henri Et Leon), Traite theorique et pratique de la responsabilitie civil delictulle et Contractulle . T.I et II et III e'me edition, paris? Sirey,1934.

168- Tunc , Andre' – La responsabilite' civil paris –02 –Dalloz -1981.

169- Starck ,Boris, Droit civil obligation resonsibilite delictull , 2nd e'me e'd , paris: 1985.

170- Strak, Doge , 77 et Jean Lean A com be Les obligations en droit Malgachep. 206 ets.

171- Viney , Genevie' ve, Trait'e , du Droit civil , La Re'sponsabilite. Effects paris, L.G.D.J, , 1988 , no 142 et 148.

172- Voir philippe, Le Tourneau Paris Dalloz , 1972.

سایتهای اینترنتی :

www.Irandoc.AC.Ir

www.chez.com