بررسی ارتباط بین انعطاف پذیری و توان انفجاری دانشجویان تربیت بدنی عمومی
چکیده تحقیق
تحقیق حاضر با هدف ارزیابی همبستگی بین انعطاف پذیری و توان انفجاری 15 نفر از دانشجویان تربیت بدنی عمومی دانشگاه محق اردبیلی به اجرا در آمده در این راستا 15 نفر از دانشجویان که به صورت تصادفی از میان دانشجویان تربیت بدنی عمومی با میانگین سنی ( 22.46 سال) و قد( 172.63 سانتی متر) و وزن ( 63.73 کیلو گرم ) انتخاب شده و آزمون انعطاف پذیری عضلات پشت پا ( انعطاف پذیری مطلق برای سنجش انعطاف پذیری و آزمون های پرش عمودی سارجنت و پرش طول ( پرش جفت) را نیز برای سنجش توان انعطاف پذیری آزمودنی ها مورد استفاده قرار گرفته است که این آزمون ها جز آزمون های تحقیق توصیفی میدانی محسوب می شوند . نتایج: نتیجه تحقیق نشان داد که همبستگی معنا داری بین انعطاف پذیری و توان انفجاری وجود ندارد (ارتباط بین انعطاف پذیری و پرش طول (065/0p ≤) و ارتباط بین انعطاف پذیری و پرش ارتفاع )145/0 ≥p ((هم چنین بین انعطاف پذیری و سن آزمون شوندگان نیز همبستگی معنا داری ( 743/0p ≤ ) وجود ندارشت .
مقدمه
موضوعاتی مانند آمادگی جسمانی و زنگی سالم مفاهیمی هستند که بارها و بارها از طریق مختلف مطالبی راجع به اهمیت آن شنیده اید. در واقع میلیون ها تن در سرتاسر جهان به شکل های مختلف ورزش می کنند با وجود این شیوه زندگی بیشتر مردم یه سوی بی تحرکی و کم تحرکی است. نتایج نشان داده است که همه افراد بالغ به این عقیده دارند که ورزش برای سلامتی و شادابی مهم است و ورزش برای خود و فرزندان آنها چیز مفیدی است.(1)
به طور کلی شرکت مردان در فعالیت های ورزشی بیشتر از زنان است اما خوشبختانه بسیاری از عقاید سنتی در مورد زنان از بین رفته و شمار آنها در فعالیت های ورزشی افزایش یافته و روز به روز بر تعداد آنها افزوده می شود. اطلاعات فراوان نشان از این دارد که شیوه زندگی سالم عاملی برای پیشرفت و موفقیت است و برخورداری از ورزش منظم و مداوم ضرورتی برای زندگی سالم است.(1)
به هر حال در جوامع امروزی تحرک کودکان به طور چشمگیری کاهش یافته است و اغلب کودکان امروزه بیشتر اوقات فراغت خود را به تماشای تلویزیون و بازی های رایانه ای صرف می کنند و این دلیلی برای پایین بودن سطح آمادگی جسمانی است.(1)
آمادگی جسمانی اصطلاحی با مفاهیم وسیع است که برای افراد مختلف معنای متفاوت دارد و تعریف مختلف دارد. تعاریف مختلف در حوزه های ورزشی و غیر ورزشی در مورد آمادگی جسمانی صورت گرفته است مانند:
توانایی یک فرد در انجام اعمال جسمانی حاصل از تلاش عضلانی را آمادگی جسمانی گویند.(2)
هر شخص برای تندرستی به حداقل آمادگی جسمانی نیاز دارد. که این نیاز برای همه قابل حصول است. آنچه در آمادگی جسمانی اهمیت دارد تمرین مداوم آن است و با توجه به دو هدف کلی آن(هدف تندرستی، هدف مهارتی) عوامل آن نیز به دو گروه تقسیم می شود.
در آمادگی جسمانی وابسته به تندرستی به توسعه کیفیت هابرای اجرای خوب و مورد نظر تاکید دارد و عوامل آن عبارتند از: مهارت عضلانی، استقامت قلبی-تنفسی، ترکیب بدن و انعطاف پذیری
در آمادگی جسمانی وابسته به مهارت حرکتی به توسعه کیفیت های مورد نیاز برای اجرای بهتر ورزش و دیگر فعالیت های جسمانی توجه می شود و شامل این موارد است: سرعت، توان، تعادل، چابکی و سرعت عمل. هماهنگی بین حرکات این دو گروه با هم همپوشانی دارند و برای زندگی سالم ترکیبی از عوامل دو گروه ضروری است.(1)
توان ترکیبی است از از نیروو سرعت. بنابراین توان مانند سرعت و چابکی با زمان حرکت وابسته است.(2) توان در برخی منابع به همراه کلمه انفجاری آمده است با این حال کلمه انفجاری خود اشاره منفی به توان دارد.(3) کار انجام شده در واحد زمان معین یا به عبارت دیگر سرعت انجام کار است. اگر در حرکات سرعت مقاومت خارجی زیاد شود یا افزایش یابد نقش قدرت در ایجاد توان چشمگیر خواهد شد. بین قدرت و سرعت ارتباط خوبی وجود داردولی اگر مقاومت خارجی کم شود این ارتباط ضعیف می شود.(5)
برای فهم بهترتوان به مثال زیر توجه کنید:
اگر وزنه صد کیلوگرمی در مدت زمان یک ثانیه به مقدار یک متر جابجا شود مقدار توان آن برابر صد کیلوگرم متر بر ثانیه است. اما اگر همین مقدار وزنه در مدت یک ثانیه به میزان دو متر جابجا شود توان دو برابر می شود.(5)
انعطاف پذیری یکی از اجزای آمادگی جسمانی وابسته به بهداشت( تندرستی) است ولی این به این معنا نیست که این قابلیت در آمادگی وابسته به مهارت اهمیت ندارد. انعطاف پذیری را به دامنه حرکتی ممکن پیرامون یک مفصل معین یا گروهی از مفاصل تعریف می کنند. توانایی به حرکت درآوردن آسان و روان در سرتاسر دامنه حرکتی برای زندگی سالم ضروری است و این اهمیت و ضرورت انعطاف پذیری در بین عوامل جسمانی را نشان می دهد.(2)
به طور کلی توانایی کشش بافت های نرم،رباطهاوبه ویژه عضلات و نیز ساختار آناتومیکی مفصل می تواند نشان دهنده انعطاف پذیری باشد.(2)
موفقیت در اجرای راحت مهارت ها و حرکات به دامنه و یا میزان حرکت مفصل بستگی دارد و به منظور اجرایی موفق باید آن را بیش از از آنچه برای ورزش لازم است پرورش داد. بنابراین انعطاف را باید تا حدودی فراتر از حداکثر دامنه و وسعت مورد نیازدر ورزش تقویت کرد.(4)
در دوره پس از بلوغ و بلوغ انعطاف پذیری افزایش می یابد البته به استثنادر پسران در دوره بلوغ در این مرحله تنزل در میزان انعطاف پذیری آنان مشاهده می شود. دختران بعد از بلوغ انعطاف پذیری بیشتری نسبت به پسران دارند و این روند در تمام مراحل رشد و تکامل به همین شکل باقی می ماند.(4)
از عوامل تاثیر گذار بر انعطاف پذیری می توان به سن، نوع بدن، جنس و فعالیت بدنی اشاره کرد.(4) با توجه به همپوشانی عوامل آمادگی جسمانی در این تحقیق سعی بر این خواهد شد که ارتباط بین دو عامل انعطاف پذیری و توان انفجاری 15 نفر از دانشجویان تربیت بدنی عمومی دانشگاه محقق اردبیلی و وضیعت انعطاف پذیری و توان انفجاری مشخص گردد و راهکارهایی برای بهبود این دو عامل ارائه شود.
بیان مساله
با توجه به اهمیت و ضرورت آمادگی جسمانی در زندگی روزمره و اینکخ تمام حرکات و قابلیت های جسمانی مانند سرعت، قدرت، هماهنگی، انعطاف پذیری، توان و .... پیش نیاز ما در زندگی و فعالیت های مختلف است. در این زمینه تحقیقاتی درمورد اینکه آیا بین متغیرها و آمادگی جسمانی ارتباط و همبستگی وجود دارد یا نه صورت گرفته است. همپوشانی بین عوامل مختلف آمادگی جسمانی مورد تایید قرار گرفته است.(1) با توجه به این مطالب در تحقیق حاضر ارتباط بین دو عامل انعطاف پذیری و توان انفجاری مورد بررسی قرار خواهد گرفت و اینکه مشخص گردد بین این دو متغیر آمادگی جسمانی همبستگی وجود دارد یا نه و یا به عبارت دیگر آیا انعطاف پذیری بالا سبب افزایش توان انفجاری می شود؟ برای همین منظور در تحقیق حاضر 15 نفر از دانشجویان تربیت بدنی عمومی دانشگاه محقق اردبیلی(21-25) به صورت کاملا تصادفی از نظر انعطاف پذیری(حداقل، حداکثر، میانگین) و توان انفجاری (حداقل، حداکثر، میانگین) مورد بررسی قرار خواهد گرفت و همبستگی بین این دو متغیر در بین این افراد مشخص خواهد شد و به این سوالات پاسخ داده شود.
آیا وضعیت انعطاف پذیری دانشجویان تربیت بدنی عمومی دانشگاه محقق اردبیلی در سطح مطلوب است؟
آیا وضعیت توان انفجاری دانشجویان تربیت بدنی عمومی دانشگاه محقق اردبیلی در سطح مطلوب است؟
آیا بین انعطاف پذیری و تونا انفجاری دانشجویان تربیت بدنی عمومی دانشگاه محقق اردبیلی ارتباط و همبستگی وجود دارد؟
آیا بین سن و انعطاف پذیری دانشجویان تربیت بدنی عمومی دانشگاه محقق اردبیلی ارتباطی وجود دارد؟
ضرورت و اهمیت تحقیق
نظر به اهداف و فرضیات تحقیق اجرای تحقیق، حاضر باعث میشود که انعطاف پذیری و توان انفجاری دانشجویان عمومی تربیت بدنی دانشگاه محقق اردبیلی به صورت دقیق سنجیده شود. همچنین داده های دقیقی در مورد انعطاف پذیری و توان انفجاری آنها جمع آوری شده و مورد استفاده متخصصان و خود دانشجویان قرار گیرد. همچنین انجام تحقیقات این چنینی سبب می شود که ارتباط و همبستگی بین متغیرهای آمادگی جسمانی روشن تر شده و این تحقیقات را می توان با تحقیقات انجام شده قبلی و آینده مقایسه کرد. تعیین ضعف و قدرت انعطاف پذیری و توان انفجاری آزمون شوندگان از دیگر نتایج تحقیق حاضر است که سبب اصلاح در روش زندگی و ترغیب این دانشجویان نسبت به بهبود آمادگی جسمانی خواهد شد بر اساس این تحقیق سطح مطلوب انعطاف پذیری و توان انفجاری بدست خواهد آمد که می توان از این یافته ها به طور بهینه استفاده کرد.