روش تحقیق بررسی سیستم انبارداری در شرکت پاتن جامه

فصل اول

2-1 تعاریف

 تعریف انبارداری :

عبارت از دریافت جنس یا کالا از خارج  ( از قسمتهای مختلف شرکت ، یادیگران از خارج شرکت ) و نگهداری آنها با توجه به قوانین انبارداری که باعث سهولت در تحویل دادن  ( صدور ) و تحویل گرفتن ( ورود ) با کمترین وقت و نیروی مورد نیاز باشد و رسانیدن اجناس و کالاهای مورد نیاز قسمتها یا خریداران به آنها در حداقل وقت ممکن براساس مدارک و ضوابط قانونی .

تعریف کمک انباردار :

کمک انباردار کسی است که علاوه برمهارت کار انبار می تواند از عهده کنترل کالاهای ورودی به انبار ، جابجایی و چیدن آنها ، انبار گردانی ، دادن اطلاعات به واحد سفارشات و تحویل کالاهای امانی و رعایت اصول و مقررات انبارداری بر آید .

تعریف جابجایی :

جابجایی عبارت است از ؛ فعالیتی که از زمان ورود کالا به انبار و قرار گرفتن در جای مناسب تا زمان خروج کالا از انبار انجام می شود .

تعریف سیستم اطلاعاتی انبار :

منظور از سیستم اطلاعاتی اجرای عملیات مربوط به کالای موجود در انبار و همچنین نظارت بر کنترلهای لازم روی مراحل مختلف این عملیات برطبق روش منطقی و سیستماتیک  می باشد . یا به عبارت دیگر روشی است منطقی که میتوان کالای مورد نیاز تهیه و نگهداری نمود .

تعریف استعلام بها :

استعلام بها فرمی است که مأمور خرید مؤسسه با ارئه آن به چندین فروشنده               ( معمولاً حداقل 3 فروشنده ) نسبت به اخذ بهای فروش آنها اقدام می نماید . این فرم معمولاً شامل کلیه مشخصات کالا ، تعداد ، بهای واحد ، نشانی فروشنده ، مدت اعتبار استعدام ، محل مهر و امضاء فروشنده و سایر شرایط مانند نحوه محل می باشد .

تعریف انبار :

 انبار به محل یا فضایی گفته می شود که براساس یک سیستم طبفه بندی صحیح ، مواد اولیه ، کالای نیم ساخته ، محصول ساخته شده و با فرآیند های مختلف صنعتی بازرگانی در آن نگهداری می شود .

چیدن کالا

پس از دریافت و تحویل گرفتن کالا یا اجناس و صدور رسید انبار به چیدن کالا در جای مناسب طبق اصول و روال خاصی می باشد .این اصول عبارت است :

الف – تعیین محل قرار دادن کالا ( انبار – قفسه –طبقه –ردیف )

ب – چیدن و انبار نمودن کالا

ج –تهیه کارت شناسی کالا و نصب آن بر روی اجناس .

الف – تعیین محل قرار دادن کالا ( انبار – قفسه – طبقه – ردیف )

یکی از راههای بالا بردن راندمان و ایجاد نظم و کاهش هزینه ها و ضایعات و به حداقل رساندن زمان ، چیدن صحیح کالا می باشد . به چیدن و نگهداری کالا در انبار در یک محل خاص صفافی گفته می شود .

یکی از متداولترین شیوه و تنظیم و نگهداری روش ، که کدبندی کردن محل ، قفسه ، راهرو و طبقات است ؛ که در مؤسسات بزرگ به خود انبار تعلق گرفته می شود .

بهترین عوامل قرار گرفتن کالا در انبار

میزان تقاضا یا مصرف کالا

محل و موقعیت و شکل ظاهری و نوع ساختمان انبار

وجه تشابه

امکانات و تجهیزات انبار

خصوصیات فیزیکی

خصوصیات کیفی کالا

میزان تقاضا یا مصرف کالا :

منظور از مصرف یا میزان ارسال کالامی باشد . که به طور کلی می توان به سه دسته پر مصرف ، متوسط مصرف و کم مصرف تقسیم نمود . که بهتر است کالای پر مصرف نسبت به دو نوع دیگر در دسترس باشد .

محل و موقعیت و شکل ظاهری و نوع ساختمان انبار :

هنگام قراردادن کالا در انبار باید به محل و موقعیت ساختمان انبار ، ظرفیت مفید و قابل استفاده ، وجود ستونهای داخل انبار، درب های ورودی و خروجی انبار ، تهویه و نورگیری و شکل ظاهری انبار ، ارتفاع و ابعاد مختلف انبار و غیره توجه نمود .

وجه تشابه :

یکی دیگر از عوامل ، تشابه یا تشابه مصرف کالا می باشد . مثلاً اجراء موتور در یک قسمت و اجراء روشنایی در قسمت دیگر که دراین تشابه مصرف را می رساند . ویا آچارها در یک قسمت و لوله ها در قسمت دیگر که این خود تشابه کالا ها را می رساند . لذا قرار گرفتن اقلام مشابه وهم مصرف در کنار هم باعث کوتاهی مسافت ، کاهش خستگی ، تسهیل در دسترسی به موقع و فراهم سازی کالا در پاسخگویی به درخواستها می گردد.

امکانات و تجهیزات انبار :

یکی دیگر از عوملی که در تعیین محل قرار دادن کالا مؤثر است : امکانات و تجهیزات موجود در انبار می باشد . این تجهیزات شامل ؛ وسایل حمل و نقل داخل انبار و سایر تجهیزات انبار .

خصوصیات فیزیکی :

یکی دیگر از عوامل در تعیین محل قرار دادن کالا خصوصیات فیزیکی می باشد .

خصوصیات کیفی کالا :

این خصوصیات شامل : کالا فاسد نشدنی ، قابل انفجار ، سمی بودن و گران قیمت می باشد .

ب : چیدن و انبار نمودن کالا :

برای چیدن کالا در انبار باید به نکاتی توجه کردکه عبارتند از :

الف : در چیدن کالا در انبار حتی الامکان اجناس را نباید پخش چید . بلکه بیشتر از ارتفاع بجای سطح ، استفاده کرد . آن هم به وسیله قفسه بندی یا با استفاده از پالت کالا ها را بر روی هم قرار داده تا حد مجاز استفاده از ارتفاع رعایت حداقل فاصله 6 سانتی متری از سقف می باشد .

ب : بعضی از اقلام مانند : قطعات فلزی را می توان بدون صدمه دیدن در محیط آزاد انبارکرد .

ج: طول وعرض قفسها باید متناسب با اندازه اجناس باشد .

د: انبار کردن قفسه ها باید متناسب با وسایل جابجایی و حمل ونقل درنظر گرفته شود . برای مثال : برای انبارهایی که فقط قفسه دارند ، و هیچ گونه تجهیزات حمل و نقل استفاده نمی شود . فاصله آنها باید به اندازه دونفر که به راحتی عبور کنند باشند .

ذ : بعضی از اجناس مصرف فعلی دارند مانند ضدیخ که بعد از زمستان که باید آن را جابجا نمود تا استفاده بیشتری از فضای انبار شود .

ر : در خصوص کالاهایی که باید پیمانه ، وزن و یا متر شوند حتی الامکان باید در نزدیک محل اندازه گیری باشند .

ج: تهیه کارت شناسایی کالا و نصب آن بر روی اجناس :

هر انبار ، دارای دو نوع کارت است :

اول : کارت کوچک ( کارت قفسه ) :

کارت کوچک انبار در بالای قفسه  یا روی هر یک از اجناس نصب می شود . و دارای مشخصات زیر ا ست .

نام کالایی که کارت مربوط به آناست .

شماره جنس و نوع کالا

موجودی حداقل و حداکثر

واحد مقدار

مقدار متضمن تاریخ وارده و صادره و موجودی

دوم – کارت بزرگ

کارت بزرگ دارای مشخصات زیر است .

شماره برگ که در موقع مصرف ویژگیهای بعدی به ترتیب به برگ داده می شود .

 شماره جنس

مشخصات کامل جنس

واحد مقدار

موجودی حداقل و حداکثر

شماره ردیف و ثبت ورود و خروج مربوط به کارت

فروشنده

اطلاعات مربوط به ورود کالا با تفکیک تاریخ و مقدار و مبلغ

اطلاعات مربوط به خروج کالا با تفکیک تاریخ و مقدار و مبلغ

اطلاعات مربوط به موجودی کالا

بطوری که در بالا ذکر شده است روی هر یک از اجناس موجود در انبار و هر نوع کالا که دارای شماره و طبقه بندی می باشد . با کارت کوچک انبار نصب می شود و انباردار شخصاً با کمک انباردار ورود و خروج و موجودی هر جنس را از حیث تعداد با ذکر تاریخ در آن ثبت می کند .

کارت های بزرگ به منزله دفتر حساب جنسی کالا می باشد . بنابراین باید با دقت نگهداری شود از نقل و انتقال بی مورد آن خودداری شود . و کارت بزرگ علاوه براین که دارای مزایای کارت کوچک انبار می باشد . اسم فروشنده و بهای جنس خریداری شده را نیز تعیین می کند. و به ترتیب شماره کارت که برمبنای شماره بندی کالا است بایگانی می شود.

مراحل انبار داری :

با توجه به توضیحات داده شده انبار داری در 3 مرحله انجام می گیرد که عبارتند از :

مرحله در یافت یا تحویل گرفتن کالا

مرحله نگهداری و حفاظت اجناس و کالا در انبار ( انبار کردن )

مرحله صدور یا تحویل دادن کالا به خارج از انبار

نمودار مراحل سیستم انبارداری در شرکت سهامی آب و فاضلاب