- ارزیابی اقتصادی و بازار ابزارهای مهاجرت
امروزه سیستمهای قدیمی که فعالیت‌های اصلی سازمان را انجام می‌دهند یکی از بزرگترین مشکلات سازمانها هستند که به دلیل قدمت طراحی و پیاده‌سازی امکان تعامل با اجزای دیگر سازمان را ندارند و در بسیاری از موارد که سازمان نیازمندی‌های جدیدی پیدا می‌کند قابلیت انعطاف برای برآورده ساختن نیازهای سازمان را ندارد و حتی در صورت امکان نیز از آنجایی که هزینه انجام تغییرات با گذشت زمان رشد تصاعدی خواهد داشت ( شکل (1)، انجام تغییرات دارای توجیه اقتصادی نیست . با توجه به عدم توانایی سیستمهای قدیمی در برآورده‌سازی نیازهای جدید سازمان، سازمانها به دنبال راهکارهایی جهت حل کردن این مشکل می‌باشند.
شکل (1) – نمودار هزینه اعمال تغییرات در سیستم های قدیمی
این در حالی است که نگهداری از این برنامههای قدیمی و زیرساختهای سخت‌افزاری آنها نیز برای سازمانها فوق‌العاده گران تمام می‌شود تا آنجا که در نهایت استفاده از آن مطابق شکل (2) هیچگونه توجیه اقتصادی نخواهد داشت.
شکل (2) – نمودار بازگشت سرمایه
دو راه حل کلی برای سازمانها وجود دارد که در گزینه اول سازمان از سیستم قدیمی و تمامی مزایایش چشم می‌پوشد و سیستم جدیدی را جایگزین آن می‌کند. در گزینه دوم سازمان تمایلی به دور انداختن سیستم قدیمی ندارد بلکه روشی را بکار می‌گیرد تا بتوان به سیستم قدیمی پویایی و انعطاف بیشتری بخشید. با توجه به اینکه سیستمهای قدیمی شیرازه و ستون فقرات فعالیت یک سازمان می‌باشند در بسیاری از موارد سازمانها هیچ تمایلی به کنار گذاشتن کامل آن و یا جایگزینی آن با یک سیستم نوپا ندارند که هنوز در محیط کاری جدی سازمان قرار نگرفته است. بنابراین پیش‌بینی می‌شود که گزینه دوم در بازار مدرن‌سازی برنامههای سازمانی بیشتر مورد توجه سازمانها قرار بگیرد به‌گونه‌ای که این امر از لحاظ اقتصادی استفاده از روشهای مهاجرت را مقرون به صرفه می‌کند.
جهت تسهیل مشکلات سیستمهای قدیمی (گزینه دوم) روشهای متنوعی ارائه شده است. برخی روش‌ها نگرشی سطحی دارند همانند تغییر واسط کاربر برنامههای قدیمی که در شکلهای (3) و (4) نشان داده شده است. بنا به این نگرش سطحی تغییرات عمده‌ای در سیستمهای قدیمی ایجاد نمی‌شود. این روش‌ها اغلب جهت استخراج داده‌ها و تعاملات برنامههای قدیمی با کاربر و نمایش این داده‌ها و تعاملات به‌صورت کاربرپسندانه‌تری به‌کار گرفته می‌شوند. راهکارهایی در این زمینه که درحال حاضر در بازار وجود دارد یک لایه بین برنامههای قدیمی و کاربر به‌وجود می‌آورند که در این لایه معمولا" از پروتکل‌های وب و خصوصا" XML جهت تعامل و تبادل بهتر اطلاعات بین برنامههای قدیمی و کاربر استفاده می‌شود. هرچند این لایه (لایه سرویس وب) سبب افزایش میزان پیچیدگی و سربار سیستم و مدیریت پروسه‌ها می‌شود ولی امکان دسترسی راحت‌تر و بیشتر به سیستمهای قدیمی را فراهم می‌آورد بدون اینکه مشکلی برای این سیستمها به وجود آید _سیستم‌هایی که فعالیت سازمانها به آنها وابسته است_. با توجه به اینکه به کارگیری پروتکل‌های وب جهت پیاده‌سازی لایه واسط هزینه سنگینی به سازمان تحمیل نمی‌کند و از طرف دیگر به کارگیری این پروتکل‌ها تهدید خاصی برای سیستم قدیمی نیز به وجود نمی‌آورد؛ درحال حاضر بازار این روش‌ها از رونقی نسبی برخوردار است. هرچند نباید این نکته را از خاطر برد که این روش‌ها راهکارهایی کوتاه‌مدت و موقت هستند و هرگز توانایی رفع مشکلات سازمان را در درازمدت ندارند.
(تصاویر و نمودار در فایل اصلی موجود است)
دسته دیگر از روش‌ها رویکردی جامع دارند و در آنها سیستم قدیمی سازمان مستقیما" مورد دستکاری و تغییر قرار می‌گیرد. هرچند استفاده از این روش‌ها ریسک بیشتری برای سازمان دارد؛ ولی با توجه به تمهیدات درنظر گرفته شده بدین منظور, تلاش می‌شود در فعالیت سازمان خللی وارد نشود. این روش‌ها به دلیل حل مشکلات سیستمهای قدیمی به صورت بنیادی و ریشه‌ای راهکارهایی جامع و درازمدت هستند و از این رو بسیار مورد توجه سازمانها به عنوان راه‌حل نهایی می‌باشند.
استفاده از این روش‌ها سبب کاهش هزینه‌های نگهداری سیستم برای سازمان می‌شود و همچنین با توجه به مستندسازی سیستم، از این پس سازمان می‌تواند سیستم و فرآیندهای آن را کاملا" کنترل کند. علاوه براین به دلیل ایجاد قابلیت ادغام با تکنولوژی‌های جدید، به نیازهای جاری و پیش‌روی سازمان نیز پاسخ داده خواهد شد. از جمله این روش‌ها می‌توان به روشهای مهاجرت و روشهای مهندسی مجدد اشاره کرد که انواع روش های ارایه شده در این زمینه در گزارش اول این پروژه تحقیقاتی بررسی گردید. بازار بازسازی سیستمهای قدیمی با گذشت زمان رونق بیشتری خواهد یافت چراکه دارای رابطه‌ای مستقیم با روند پیدایش نیازهای جدید در سازمانها می‌باشد. هرچند روشهای موقت به سرعت به نتیجه می‌رسند و مشکلات سازمان را نوعا" به صورت موقتی حل می‌کنند ولی از طرف دیگر با توجه به ناکارآمدی روشهای موقت به تدریج سازمانها به روشهای جامع و درازمدت روی خواهند آورد.
بازار بازسازی سیستمهای قدیمی دربرگیرنده محصولات، ابزارها و روشهای مختلفی است که در آنها تلاش می‌شود وظیفه‌مندی‌ها و روال‌های کاری سازمان از سیستم قدیمی استخراج گردد و به سیستم جدید منتقل شود و یا جهت تسهیل تعامل کاربر با سیستم قدیمی از واسط کاربرپسندانه‌تری استفاده شود و یا محیط کاری سیستم قدیمی (سخت‌افزار قدیمی) به وسیله یک لایه میان‌افزار شبیه‌سازی و معادل‌سازی شود و از این‌قبیل. به هرحال رقابت در بازار بازسازی سیستمهای قدیمی حول محور افزایش قابلیت انعطاف سیستمهای قدیمی می‌چرخد. علاوهبراین بحث بازسازی سیستمها تنها محدود به بزرگرایانه‌ها نمی‌شود چرا که سازمانها با هر جهش تکنولوژی نیاز دارند تا سیستمهای قدیمیشان با توجه به مشخصات تکنولوژی جدید بازسازی شود. مشکل اصلی سازمانها این است که سیستمهای قدیمی آنها سالیانی دراز تمامی نیازها و وظیفه‌مندی‌های سازمان را برآورده کرده‌اند و درحال حاضر نیز مشکلی برای کار کردن ندارند ولی به دلیل جهش تکنولوژی، این سیستم موثر و بسیار کارآمد اجازه به کارگیری تکنولوژی جدید در سازمان جهت پاسخگویی به نیازهای جدید را نمی‌دهد. با توجه به اینکه این سیستمهای قدیمی به صورت متناوب جهت برآورده‌سازی نیازهای سازمان به‌روز شده‌اند، ازاین‌رو این سیستمها برای سازمانها ارزش حیاتی دارند و به‌دلیل همین ارزش حیاتی است که هیچ سازمانی برای جایگزینی سیستم کارآمد خود حتی در درازمدت نیز نمی‌تواند به راحتی تصمیم بگیرد. با توجه به علاقه شدید سازمان به نگهداری سیستم قدیمی کارآمد پیش‌بینی می‌شود بازار روشهای درازمدت و جامع همانند مهاجرت نسبت به روشهای موقت و کوتاه‌مدت رونق بیشتری یابد.
2- بازگشت سرمایه ROI:
برنامههای کاربردی یک سازمان به صورت متناوبی نیازمند اعمال برخی تغییرات هستند که این تغییر علاوه بر نیازهایی همانند فرآیندهای جدید، ادغام با برنامههای کاربردی دیگر، ارتقای سخت‌افزار و نرم‌افزار است. میزان بازگشت سرمایه برای برنامههای کاربردی در شکل 2 نشان داده شده است. گراف شکل 2 نشان می‌دهد که پس از اتمام مرحله پیاده‌سازی برنامه هزینه نگهداری و توسعه آن کم است و بنابراین روند بازگشت سرمایه سیر صعودی خواهد داشت. هرچند هزینه نگهداری مطابق شکل (1) پس از طی یک بازه زمانی به صورت نمایی افزایش پیدا خواهد کرد که این افزایش سبب کاهش میزان بازگشت سرمایه می‌شود.
3- ابزار ACUCOBOL-GT از شرکت ACUCORP
این محصول شرکت ACUCORP صورت جدیدی از Cobol است که اجزاء اصلی و راه حلهای قدرتمند این خانواده را بسط و توسعه داده اند. ACUCOBOL-GTباعث توسعه و پیشرفت خصوصیات مختلفی در یک سیستم می گردد. خصوصیاتی نظیر کامپایلر ، زمان اجرا ، سیستم فایل شاخص دار ، پشتیبانی تسهیلات مختلف ، Source-level و همچنین عیب یابی متقابل . تکنولوژی اصلی این سیستمها یک کامپایلر Singel-pass دقیق و سریع می باشد ، که کدهای قابل اجرا را از منابع نوشته شده درACUCOBOL-GT و یک سری از کدهای عمومی COBOL تولید می کند.
ACUCOBOL-GT محصولات خود را برای پردازنده های INTELو SPARC به صورت Compact ، object code مستقل از ماشین ، یا اختیاری ، object code محلی را تولید می کند. کد های کامپایل شده را می توان به بیش از 600 قالب[1] مختلف و انواع مختلفی از سیستم عامل ها منتقل کرد. دروازه[2] اشیاء نیازی به پیوند مجدد با اشیاء مستقل از ماشین و یا با کدهای محلی ندارد. کدهای محلی و اشیاء مستقل از ماشین می توانند درون برنامه های کاربردی یکسان ترکیب شوند و به توسعه دهنده سیستم این اجازه را می دهند تا کدها را برای بهترن حالت متناسب و مورد نیاز برای بهینه سازی برنامه ، از عملکرد برنامه های کاربردی کامپایل نماید.
3-1- سازگاری Source Code
گزینه های مختلفی برای حمایت در تبدیل از محیط های مختلف Cobol در دسترس می باشد. این گزینه ها کنترل بر روی عناصر اینچنین نظیر source file format ، بررسی کلمات رزرو شده ومنابع ذخیره داده را آماده می کنند. ACUCOBOL-GT یک سازگاری عمومی را ارائه می کند :
RM/COBOL-85 (ANSI 85)
RM/COBOL-Version 2 (ANSI 74)
ICOBOL
VAX™ COBOL
IBM DOS/VS COBOL
HP COBOL II/XL
در ACUCOBOL-GT انواع مختلفی از شیوه های سازگاری می توانند درون برنامه های کاربردی یکسان اجرا شوند. اگرچه تکنولوژی ACUCORP تغییرات را آسان ساخته است ولی ممکن است که درون کد برخی از برنامه های کاربردی به تغییراتی نیازداشته باشیم.
3-2- قابلیت انتقال اشیاء
برنامه های کاربردی ساخته شده ، را می توانند در چندین قالب بسط و توسعه داد و با یک مجموعه از Source Code ها که فقط به یک ترجمه نیاز دارد، نگهداری کرد. برای مثال یک برنامه کاربردی توسعه داده شده برای Unix می تواند بر روی یک ترمینال Windows خارج از مجموعه ای که مجددا ترجمه شده ، اجرا گردد.
3-3- سیستم فایلهای شاخص دار
این تصور به خوبی با همه اجزاء ACUCOBOL-GT یکپارچه شده است و عاملیتهای[3] آن با افزودن خصوصیات و بالا بردن عملکرد اضافی قابل مقایسه با دیگر سیستم فایلهای شاخص دار می باشد. (Open VMS در دسترس نیست)
3-4- انعطاف پذیری منابع داده
ACUCOBOL-GT به شما اجازه می دهد تا از فایلها و سیستمهای مدیریت پایگاه داده متنوعی که شامل سیستم فایل ISAM است و برای موارد زیر پشتیبانی شده است، استفاده شود.
Pervasive.SQL,
KSAM
C-ISAM.
شرکت ACUCORP سیستم Acu4GL™ را برای آماده سازی دسترسی به سیستمهای RDBMS نظیر ORACLE ، SQL Server MS ، DB2 و ODBC-compliant data sources افزوده است. با AcuSQL™ می توان پرس وجوهای[4] SQL را در برنامه های Cobol مورد نظر خود قرار دهید و دسترسی به برنامه های کاربردی را در منابع داده SQL-compliant واگذار کنید.
3-5- تکنولوژی گرافیکی
در ACUCOBOL-GT یک مجموعه جامع ازبخشهای مختلف به Cobol افزوده شده که برنامه نویسی و اداره گرافیکی واسطهای کاربر را نیز شامل می شود.با استفاده از این مجموعه افزوده شده یک توسعه دهنده سیستم می تواند خصوصیات کامل GUI های محلی را در برنامه های موجود در سراسر Cobol اضافه نماید .
3-6- ActiveX و OLE[5]
ACUCOBOL-GT به توسعه دهنده این توانایی را می دهد که بتواند از ActiveX ها ویا اشیاء OLE در برنامه های خود استفاده و از مزایای آنها بهره برداری لازم را انجام دهد.
3-7- تکنولوژی Thin Client
ACUCORP در تکنولوژی Thin Clientاین اجازه را می دهد تا برنامه های ACUCOBOL-GT اجرا شده در Unix / Linux یا Windows server های 32 بیتی یک GUI Windows در شبکه های PC سیستم عامل Windows با TCP/IP ارائه دهد.
3-8- گسترش اینترنت
ACUCORP چندین تکنولوژی جدید را جهت ساده کردن گسترش برنامه های کاربردی ACUCOBOL-GT در اینترنت ارائه می دهد. برنامه های کاربردی یکسان آن در حال حاضر در مرکزاصلی آن اجرا شده اندکه می توانندآن را با سرعت در سرویس گیرنده[6] های موجود در خارج از مجموعه ، توزیع کننده ها ویا کارکنان بدون تغییرات مشکل برنامه در دسترس قرار دهند.
3-9- توانایی سرویس گیرنده - سرویس دهنده[7]
برنامه های کاربردی ACUCOBOL-GT به آسانی می توانند پشتیبانی سرویس گیرنده/ سرویس دهنده ، back -end را برای همه ایده های شاخص دار ، ترتیبی یا فایلهای وابسته به AcuServer™ را به دست آورد. AcuServer پشتیبانی دسترسی به فایل را در شبکه برای UNIX/Linux وسیستمهای ویندوز 32 بیتی که از طریق TCP/IP متصل شده اند آماده می کند.